2 yıldır hayatımızda olan Kovid-19 pandemisi beraberinde pek çok hastalığın vaka verilerinde de artışa neden oldu. Özellikle kısıtlama dönemlerinde hareketsiz yaşamı körükleyen salgının en fazla etkilediği grup ise eklem rahatsızlığı ile mücadele edenler olurken, durumun ciddiyeti ise iltihaplı romatizma hastalarının yoğun ağrı şikayeti asıl gerçeği gözler önüne serdi. Biz de Medivizyon Dergisi olarak hareketli yaşamın hayati önem taşıdığı iltihaplı romatizma hastalığına ilişkin edindiğimiz bilgileri derleyerek, bu yazımızda sizlere sunmak istedik…
İLTİHAPLI ROMATİZMA
İltihaplı romatizma diğer adıyla romatoid artrit, kaslarda ve onları çevreleyen yumuşak dokuda ağrı ve iltihaba sebep olan ve kronik seyreden bir hastalıktır. Eklemlere hasar vererek başlayan bu hastalık, önüne geçilmediği zaman vücudun diğer dokularında ciddi hasarlara yol açarak, fiziksel kayıplara neden olabilmektedir. Hastalığın en yaygın çeşitleri arasında ise Romatoid Artrit, Lupus Hastalığı, Behçet Hastalığı, Gut ve Ankilozan Spondilit yer alır.
İLTİHAPLI ROMATİZMA NEDEN OLUR?
İltihaplı romatizma, bağışıklık sisteminin eklemleri çevreleyen zarların astarına saldırma sonucu ortaya çıkan ve saldırı sonucu eklemdeki kıkırdak ve kemik dokusunun yok olmasına neden olur. Zaman içerisinde ilerleyen bu hastalıkta eklemi bir arada tutan tendonlar ve bağlar zayıflayarak, gerilir. Sonrasında ise gerilen tendonlar eklemin sahip olduğu doğal şekli ve düzgün hareketi sağlayan konum yok olur. Tüm bu hastalık sürecinin neden başladığına ilişkin henüz net bir tespit söz konusu olmasa da, kalıtsal bir bileşenin etkili olabileceği tahmin edilmektedir. Genetiğin doğrudan etkili olmadığı iltihaplı romatizmada bireyin hastalığa neden olabilecek bazı virüsler ve bakterilerden kaynaklanan enfeksiyon gibi çevresel faktörlere karşı daha duyarlı hale gelmesi de mümkündür. Bu enfeksiyonlar
ise sonucunda romatizmaya ortam hazırlamaktadır.
İLTİHAPLI ROMATİZMA İLE EKLEM KİREÇLENMESİ ARASINDAKİ FARK
Romatoid artrit veya diğer adıyla iltihaplı romatizma, özellikle halk arasında eklem kireçlenmesi ile çok fazla karıştırılan hastalıklardan birisi olsa da iki hastalık arasında ciddi bir fark söz konusudur. Çünkü eklem kireçlenmesi, ileri yaşlarda eklemlere binen yüklerin etkisi ve eklem yapısının zaman içerisinde gücünü yitirmesi sonrası birtakım belirtilerle kendini gösterir. İltihaplı romatizmada ise etkilenen eklemler, simetrik bir seyir göstermektedir. Bunun sonucunda da el ya da ayak ekleminde iltihaplanma başlaması halinde, yakın süre içerisinde diğer el ve ayak ekleminde de benzer sorunlar meydana gelebilmektedir.
KİMLER RİSK GRUBUNDA YER ALIR?
İltihaplı romatizma konusunda en çok etkili olan unsurların başında cinsiyet gelir. Çünkü romatoid artrit özellikle kadınlarda daha çok gelişmeye müsait bir hastalıktır. Her yaşta ortaya çıkan bu eklem rahatsızlığı, en fazla ise orta yaş grubunda görülmektedir. Çocuklara özgü olan iltihaplı romatizma türlerinde ise çocukta oluşabilecek kalıcı engellerin yanı sıra, gelişme geriliği de karşılaşılabilecek tehlikelerden biri olabileceği için iltihaplı romatizmada erken teşhis hayati önem taşımaktadır. Bunların yanı sıra iltihaplı romatizmanın risk grubu
içerisinde fazla kilolu ya da obez bireyler, sigara içenler, asbest ya da silika gibi maddelere fazla maruz kalanlar yer alır.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
İltihaplı romatizma hastalığı olan kişilerin büyük bir kısmında tespit edilen belirtiler aşağıdaki gibidir:
- Eklemlerde hassasiyet, sıcaklık hissetme, şişlik
- Sabahları uyandıktan ve hareketsiz kaldıktan sonra eklem sertliği oluşumu
- Yorgunluk
- İştah kaybı
- Ateş
ÇOCUKLARDA İLTİHAPLI ROMATİZMA
Her yaşta görülebilen iltihaplı romatizmanın çocuklarda en sık görülen türü ise juvenil idyopatik artrit adıyla bilinmektedir. Bu hastalık, tutulan eklem sayısına eşlik eden ateş, döküntü benzeri belirtilere bağlı gelişirken, eklemlerde ağrı, şişlik, hareket kısıtlılığı ve kızarıklık şeklinde de belirtiler ile de kendini gösterebilmektedir. Sistemik tutulumun söz konusu olduğu bu hastalık tipinde eklem haricinde iç organlara ait tutulumların görülebilmesi de söz konusu olabilirken, oligoartiküler formda ise gözün üvea bölgesinin iltihabı gelişebilmektedir. Hastalığın ilerlememesi için ise incelemelerin olabildiğince erken
süreçte yapılması ve tedaviye başlanması büyük önem taşımaktadır.